Vandaag vroeg ik me af waar het woord `verleden’ eigenlijk vandaan komt. In `verleden’ lijkt nogal veel `lijden’ te zitten, maar dat bleek calvinistisch gedacht. Verleden, zoals in `verleden tijd’ is een voltooid deelwoord van het oude werkwoord `verliden’ ofwel `voorbijgaan.’
Zo blijft de precieze betekenis van `verleden tijd’ – de tijd die voor altijd voorbij is – in het dagelijks gebruik enigszins verhuld. De Engelsen zijn daar directer in: The past is history. En Proust had het zelfs over de verloren tijd.
Je zou er droevig van worden.
Toch is het verleden meestal helemaal niet zo ver weg. Pas fietste ik langs een park: herfstkleuren, grasveld bij een vijver. Als puber kwam ik daar vaak om te tekenen, vooral in de melancholieke herfst.
Ik stopte en keek vanaf mijn fiets naar het gras vol gele en bruine bladeren, de bomen die hun takken ver over het water uitstaken, een waterhoentje op de rimpelloze vijver. En zag daar mezelf daar heel duidelijk zitten op dat gras. Een 15-jarig grietje, gekruiste benen, tekenblok op schoot, potlood in de hand, kijkend naar de gele bladeren, de takken van de bomen, de rimpelloze vijver.
Ik stond met mijn fiets aan de rand van het park, en tegelijk zat ik daar bij de vijver.
Het verleden is hier.